Öfke Kontrolü ve Stres Yönetimi

03 Tem
Nida Altun

   Öfke ve stres yönetimi benzer şekilde çalışırlar. Bunun nedeni öfke ve stresin hem psikolojik bir bileşeninin olması hem de psikolojik olarak yönetilebilmeleridir. Her iki duygu durumunu da yönetememe kişiyi olumsuz yönde etkileyebilir. 

ÖFKE KONTROLÜ

Yaşadığınız stres aşırı öfkelenmenize neden olabilir.

“Yaşadığımız dünyada öfkelenmemek mümkün mü?” Dediğinizi duyar gibiyiz.

   Öfke; kişinin haz alma duygusunu engelleyen her türlü durum, olay ya da kişiye karşı geliştirdiği bir duygudur. 4 Farklı öfke tipi vardır. Bunlar; 

  1. Kronik Öfke: uzun sürelidir. Bağışıklık sistemini etkiler ve psikolojik rahatsızlıktan kaynaklanır. 
  2. Dolup Taşan Öfke: ağırlaşan yaşam koşulları ile mücadele edememek ve başa çıkamamaktan meydana gelir.
  3. Kendine Öfke: kişinin kendine hissettiği suçluluk duygusundan dolayı öfkenin kendine dönmesi anlamına gelir.
  4. Saman Alevi: Öfkenin şiddeti aniden yükselir fakat çabuk yatışır. 

ÖFKENİN FİZYOLOJİK ETKİLERİ 

  • Kan şekerinin yükselmesi 
  • Nabzın ve kan basıncının artması
  • Sık sık ve zor nefes alma
  • Baş ağrısı, kas ağrısı

ÖFKE KONTROLÜ

   Öfke kontrol bozukluğu ile başa çıkabilmek mümkün. Sizi özellikle neyin öfkelendirdiğini fark ederseniz, baş etme yoluna da ulaşma ihtimaliniz artacaktır. 

  • Öncelikle bedeninizden gelen sinyalleri dinleyin.
  • İşin içinden çıkamıyorsanız konuşmayı erteleyin.
  • Öfkelendiğiniz ve pişman olduğunuz bir davranış gerçekleştirdiyseniz hangi aşamada olursanız olun özür dilemeyi ihmal etmeyin.
  • Öfkeliyken ortamı bir süreliğine terk edin.

STRES YÖNETİMİ

Kendinizi huzursuz ve halsiz hissediyor ve işlerinize odaklanamıyor musunuz? Muhtemelen stres altındasınız. Stres altındayken bireyler konsantre olmakta güçlük çekerler. Asıl performanslarını ve verimliliklerini gösteremezler. Tüm bunlara bağlı olarak yaşam kalitesinde önemli düzeyde düşüş yaşarlar 

Stres; Vücudun tepki vermesi ya da uyum sağlaması gereken durumlarda otomatik olarak gösterilen reaksiyonların tamamıdır. Vücudun stres anında gösterdiği reaksiyonlar psikolojik ya da fizyolojik olabilir. 

** Her bireyin stres anında sergilediği tavır karakterine, psikolojik durumuna göre değişebilir. Stres anında bireyler gündelik faaliyetlerini ve iş yaşamlarını sürdürmek konusunda zorluk çekebilirler. 

EN YAYGIN GÖRÜLEN STRES BELİRTİLERİ NELERDİR?

  • Yalnızlık hissi
  •  Halsizlik
  • Huzursuzluk
  • Alınganlık 
  • Uyku bozuklukları
  • İşleri erteleme davranışları
  • İçe kapanıklık
  • Aşırı endişe hali 
  • Odaklanmakta güçlük çekme 
  • Hafıza problemleri 

STRESE SEBEP OLAN KAYNAKLAR NELERDİR?

  •  Travmalar
  • Sağlık problemleri
  • Yeme düzeninde değişiklikler
  • İnsan ilişkilerinde sorun yaşamak 
  • Ortam, iş ve ev değişikliği
  • Yaşam rutini değiştirmek
  • Fiziksel baskı altında kalmak
  • Kaygı bozuklukları
  • Yoğun yaşam standartlarına sahip olmak
  • Fazla beklenti içinde bulunmak 

 

STRESLE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ NELERDİR?

  1.  Bedene yönelik yöntemler: nefes egzersizleri, fiziksel egzersizler, gevşeme egzersizleri ve sağlıklı beslenme
  2. Duygu ve düşüncelere yönelik yöntemler: stres oluşturucu faktörleri bir tehdit gibi yorumlamak yerine yeteneklerini sınama imkanı gibi yorumlama, duygularını başkalarıyla paylaşabilme, duyguları açıkça ve uygun bir dille ifade edebilme.
  3. Duruma yönelik yöntemler: zamanı iyi kullanma, iletişim becerilerini geliştirme, problem çözme becerilerini geliştirme. Tüm çabalarınıza rağmen hala öfke kontrolü ve stres yönetiminizi gerçekleştiremediğinizi düşünüyorsanız alanında bir uzmana başvurmayı unutmayınız

Nida Altun

Uzman Klinik Psikolog

Lisans eğitimini İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümünü tamamladıktan sonra İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalında Klinik Psikoloji (Tezli) yüksek lisans eğitimini “Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Rollerine Göre Çocukluk Çağı Travmaları ile Erken Dönem Uyumsuz Şemaları Arasında ki İlişkisinin İncelenmesi” adlı teziyle tamamlamıştır. Lisans eğitimini bitirdikten sonra iki yıl Yüz12 sağlık meslek lisesinde rehber öğretmen olarak çalışmıştır. Daha sonrasında İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulunun Sosyal Hizmet bölümünde öğretim görevliliği yapmıştır. Şu an İstanbul Aydın Üniversitesinde Klinik Psikoloji alanında doktora eğitimine devam etmektedir.